Engels | Nederlands
Via de mensensmokkelroute naar Guatemala
Flores (Guatemala), 13 mei 2017

Het is half zes in de ochtend als de wekker gaat. Vandaag steken we de grens over tussen Mexico en Guatemala. Het is echter geen normale grensovergang, met slagbomen, immigratieofficials en mensen die je tas doorzoeken. Nee, we zitten midden in de jungle en de grens tussen de twee Centraal Amerikaanse landen wordt hier gevormd door slechts een rivier van een meter of 50 breed (Rio Usumacinta). Wij worden wakker in de Mexicaanse nederzetting Frontera Corozal, en aan de andere kant ligt een dozijn huisjes die het Guatemalaanse dorpje La Tecnica vormen. We hebben gisteren een bezoek gebracht aan de nabij gelegen Maya Ruïnes van Yaxchilan en kwamen toen al tot de conclusie dat dit een zogenaamde ‘open grens’ is. Hier steken veel mensen de grens over, het merendeel illegaal. Dagelijks steken een handjevol Mexicanen de grens over om in Guatemala wat boodschappen te doen, terwijl bootjes vol Centraal Amerikanen illegaal van Guatemala naar Mexico reizen op weg naar het beloofde land: de VS. Hier kruisen we de ‘snelweg’ van de Centraal Amerikaanse mensensmokkelroute. Maar de Mexicanen maken zich niet druk, want ze weten dat de immigranten toch niet in Mexico zullen blijven.

Verkennen van de Yaxchilan Archeologische Maya ruines in de jungle nabij Frontera Corozal
 

Gisterenmiddag hebben we al een bezoek gebracht aan het immigratiekantoortje van Frontera Corozal om de noodzakelijke exit stempels van Mexico te halen. Lokale mensen vertelden ons dat het geen probleem is om al een dag voor je werkelijke vertrek je te laten uitstempelen. Het immigratiekantoortje dat een paar honderd meter van de rivier afligt houdt zich niet bezig met de mensen die de rivier illegaal oversteken. Deze ‘one-man immigratieshow’ zit er puur voor de westerse reizigers die deze grensovergang sporadisch gebruiken om van Mexico over te steken naar het noordelijke deel van Guatemala, of andersom. Toen we gisteren het kantoortje binnenliepen om ons alvast uit Mexico te laten stempelen, moesten we wat moeite doen om hem wakker te krijgen, maar daarna verliep de procedure probleemloos. Hij probeerde ons nog wel een soort van exit belasting te laten betalen van 306 Pesos per persoon, maar toen we ons vliegticket lieten zien waarmee we het land vijf maanden eerder waren binnengekomen, en waarop staat vermeld dat de ‘toeristenbelasting’ in het vliegtarief is inbegrepen, vond hij het prima.

Nadat we een paar boterhammetjes hebben gegeten lopen we met de rugzakken naar de rivier. Het duurt niet lang voordat we door een eigenaar van een ‘lancha’ (langwerpig rivierbootje) worden aangesproken. We komen overeen dat hij ons voor 50 Pesos per persoon (Euro 2,50) zal overzetten. Dat is snel verdiend, want de rit naar de andere kant van de rivier duurt maar een paar minuutjes. Het geluid van de krachtige motorboot wordt ruimschoots overstemd door het angstaanjagende gebrul van de Brulapen die zich in de bomen aan beide zijde van de rivier hebben verschanst. Als we aan de Guatemalaanse zijde van de rivier aankomen worden we direct aangesproken door een paar jonge jongens die geldwisselaars blijken te zijn. Ze hebben allebei een buidelzakje omhangen waar ongetwijfeld een hoeveelheid geld inzit die voor de meeste Guatemalanen in dit gebied een jaarsalaris zal zijn. We hebben nog behoorlijk wat Pesos over. De jongeman biedt in eerste instantie 5% onder de koers, maar na wat te hebben onderhandeld delen we het verschil; 2,5% onder de middenkoers. Daar kunnen wij mee leven bij een grensovergang, en ook de geldwisselaar maakt een goede deal. Want een Euro of vijf verdienen met een geldwisseltransactie van een paar minuten, is een behoorlijke som geld in een land waar veel mensen maar een paar Euro’s per dag te besteden hebben.

De Rio Usumacinta vormt de natuurlijke grens tussen Mexico en Guatemala (andere zijde)
 

Met onze Mexicaanse Pesos omgewisseld naar Guatemalaanse Quetzals (vernoemd naar de nationale vogel van het land), lopen we het dorpje La Tecnica verder in op zoek naar de bus die ons naar Flores moet brengen. Meteen valt ons op dat Guatemala veel armer is dan Mexico. Deze nederzetting kan nog wat geld verdienen aan het grensverkeer, maar de huisjes en mensen zien er veel minder rijk uit dan aan de andere kant van de rivier. La Tecnica heeft geen immigratiekantoortje. We hebben ons laten vertellen dat we onze stempel moeten halen in het dorpje Bethel, op ongeveer een half uur rijden met de bus. Gelukkig ligt Bethel wel op de route naar Flores. Verderop in het stoffige straatje staat een bus te wachten. De chauffeur staat erlangs en heeft zijn blouse te verkoeling omhoog geknoopt, zodat zijn dikke blote buik zichtbaar is. Het is pas zeven uur in de ochtend en het is al bloedheet. Sterker nog, de buschauffeur vertelt ons dat de rivier tevens een tijdzone is, en dat het in Guatemala pas zes uur in de ochtend is. We knikken verbaast terwijl het zweet al langs onze ruggen afgutst. De chauffeur zegt ons dat we tot half zeven moeten wachten totdat de bus vertrekt en verzekert ons dat hij in Bethel even bij het immigratiekantoortje zal stoppen voor onze stempels.

Om stipt half zeven rijden we langzaam en al toeterend het dorpje uit. Her en der komen mensen uit de houten huisjes gelopen en stappen in de bus. Auto’s zien we er amper. Hier zijn de mensen nog afhankelijk van de bus of misschien een motorfiets. Buiten het dorpje komen we op snelheid. Niet heel snel overigens, want de weg is onverhard en hobbelig. Met een flinke stofwolk achter ons rijden we naar Bethel. Om iets over zeven lopen we het immigratiekantoortje van Bethel binnen. Het kantoor is nog niet lang open. De immigratiebeambte komt net onder de douche vandaan en loopt nog rond in zijn blote bast met een gele handdoek om zijn middel geslagen. Hij verontschuldigt zich maar gaat in zijn bad uniform achter zijn bureau zitten en stempelt ons in. Hij is schijnbaar nog niet helemaal wakker want hij stuurt ons vervolgens weer weg zonder een steekpenning te vragen. En dat is iets wat niet gangbaar is in Guatemala.

Selfie in de Yaxchilan Archeologische Maya ruines
La Technica, de Guatamalaanse nederzetting aan de Rio Usumacinta
De lancha is een veel gebruikte vorm van transport op de Rio Usumacinta
Een brulaap in Frontera Corozal
Onze bestemming van die dag: Flores in Guatemala
 
 

Go back to home pageGo to Articles sectionGo to Columns sectionGo to Photos sectionGo to countries sectionGo to weblog sectionGo to about us